Zeynep Candan Aktaş
05/10/2020
Eylül ayı bildiğiniz gibi hasat dönemidir. Bütün bir yıl verilen emeklerin meyveleri eylülde toplanır. Tarım şirketleri için eylül kar ve zararın ortaya çıktığı aydır. Sanayi şirketleri ise bütün bir yıl kesintisiz üretim yaparlar ve bilançolarını yılsonunda açıklarlar. Ancak eylül onlar için ara değerlendirme yapılan aydır. Gelin bakalım, bireysel emeklilik sisteminde eylüle kadar geçen dokuz ayda, hangi fonlar getiri sağlamış, hangi fonlar zarar ettirmiş, hep beraber değerlendirelim. Gerekirse fon dağılımını değiştirelim. Fon dağılımı değişikliğini veya hangi fonlara yatırım yapacağını bilmeyenler, 3 ayda bir güncellediğim www.zeynepcandanaktas.com sitesindeki örnek portföy çalışmalarına göz atabilir.
Altının hem uluslararası piyasalarda değer kazanması hem de içeride dolar/TL paritesinin yükselmesi nedeniyle, altın fonlarının neredeyse tamamı en iyi getiri sağlayan fonlar arasında yer alıyor. Altın fonlarında en kötü getiri %52,54 olmuş. Bu nedenle 9 aylık dönemde bütün BES fonları arasında en iyiler altın fonları arasından çıkıyor. Eylülün en iyi fonlarında ilk beş:
(AEL) | Avivasa Em. ve Hay. Altın EYF | %61,11 |
---|---|---|
(BNA) | BNP Paribas Em. Altın EYF | %61,04 |
(NHA) | NN Hay. Ve Em. Altın EYF | %61,02 |
(AZN) | Allianz Hay. Em. Altın EYF | %60,56 |
(ZHN) | ZEM Altın Katılım EYF | %60,41 |
9 aylık dönemde en kötü getiri sağlayan fonlar ise hisse senedi fonları arasından çıkıyor. Neden böyle? İlk sıraya BİST 100’ün dokuz aylık yüzde 0,08’lik getirisini koymak gerekir. BES fonlarının yatırım yaptığı BİST 100, BİST 30, BİST Sürdürülebilirlik, BİST Temettü Endeksi hisselerinde getiri zayıf kalmış.
İkinci sıraya borsanın gözde ve güçlü senetlerine yatırım yapan yabancı yatırımcıların piyasadan çıkışı koyulabilir. Yabancı yatırımcıların hisse senetlerinden çıkışı hisse senetlerini baskılamış.
Diğer yandan hisse senedi piyasasına aynı dönemde yaklaşık 500 bin yeni katılımcı girdi. Bu yeni katılımcılar yabancı satışının bir kısmını karşıladı şüphesiz. Fakat son dönemde piyasaya giren yerli yatırımcılar genellikle spekülatif hisse senetlerini tercih etti yatırımlarında. BES fonları spekülatif hisselere yatırım yapmadığı, yapamadığı (BES fonlarının hangi endekslere ve hisselere yatırım yapabileceği yönetmelikle belirlenmiş) için getirilerini artıramamış, hatta bazıları zarar etmiş. Eylülün en kötü fonlarında ilk beş:
(APG) | Allianz Yaş. Em. Sürd. His.Sen.EYF | %-12,77 |
---|---|---|
(GHH) | Garanti Em. Sürd. His.Sen.EYF | %- 11,27 |
(MHH) | MetLife Em. Hay. His. Sen. EYF | %-7,89 |
(BPH) | BNP Paribas Em. Hisse Sen. EYF | %-6,24 |
(IEH) | NN Hay. Em. His. Sen. EYF | %-6,21 |
BES katılımcıları için en büyük risk tek bir fona yatırım yapmalarıdır. Piyasalar yükselir, düşer. Ancak piyasalardaki getiriden faydalanmanın ve düşen enstrümanlardan zarar görmemenin yolu portföyü çeşitlendirmekten geçiyor.
Peki, portföyümüzde kaç fon alalım, nasıl çeşitlendirelim derseniz, en az iki en fazla 8-10 fon tercih edilmelidir. Fon sayısı fazlalaştıkça takip edilmesi zorlaşacağı için ideali 3-5 arasıdır. BES şirketinizin fonlarını ve yatırım yaptığı enstrümanları bu sitedeki ‘Fon Analizleri’ menüsünden ‘Fon detay analiz’ seçeneğine girerek araştırabilir, fonların yatırım stratejilerini görebilirsiniz.
Bol kazançlar dileğiyle…