Çalışanlar için başlatılan otomatik katılım uygulamasında üç değişik teşvikten sözedilebilir.
Birincisi çalışanın sisteme yatırdığı katkı payları üzerinden hesaplanan %30’lik devlet katkısı. Devlet katkısı üst sınırı bir yıllık brüt asgari ücretin %30’i kadardır. Çalışanın daha önceden yapılmış gönüllü BES sözleşmesi var ise, hem gönüllü BES, hem otomatik katılım kapsamındaki sözleşmeleri için %30 devlet katkısı tutarları ayrı ayrı hesaplanır.
İkinci olarak otomatik katılım kapsamındaki sözleşmesinde ‘cayma hakkı’nı kullanmayan katılımcılar 1,000,-TL’lik ‘başlangıç devlet katkısı’na hak kazanırlar.
Üçüncüsü, sistemde 10 yılı tamamlayan ve 56 yaşını doldurarak emekli olmaya hak kazananlar için yıllık gelir sigortası yaptırmaları karşılığında sistemdeki birikimlerinin %5’i kadar ek devlet katkısı verilecek. Ancak yıllık gelir sigortasının en az 10 yıllık yaptırılması gerekiyor.
Emeklilik sözleşmesinin sistemde geçirdiği sürenin üç yıldan altı yıla kadar olması durumunda katılımcı, devlet katkısı hesabındaki tutarların yüzde onbeşine, altı yıldan on yıla kadar olması durumunda yüzde otuzbeşine, on yıl ve daha fazla olması durumunda ise yüzde altmışına hak kazanır. Hesaplamalar, emeklilik sözleşmesi bazında yapılır. Katılımcının sistemde en az 10 yıllık bir sözleşmesinin olması ve 56 yaş kritesinin sağlanması halinde devlet katkısı tutarlarının tamamını almaya hak kazanır.
Otomatik katılım kapsamında çalışanların devlet katkılarını takip etmek için farklı hesaplar kullanılacak. Çalışanın katkı paylarının Bireysel Emeklilik Şirketine ödenmesi karşılığında hesaplanacak olana %30 devlet katkısı tutarı önce devlet katkısı taahhüt hesabında kayıt altına alınır. Taahhüt hesabında biriken devlet katkıları ilk hesaplamayı takip eden takvim yılı başına kadar aylık TÜFE değişim oranları dikkate alınarak değerlenir. Değerleme şirketlerce yapılır. Taahhüt hesabında biriken tutarlardan hakediş süresine uygun olan kısmı devlet katkısı ile ilişkili hesaba nakden ödenir. Nakden ödenen tutar devlet katkısı yatırım fonlarında değerlendirilir. Devlet katkısı fonunun asgari %70’i kamu borçlanma araçları, gelir ortaklığı senetleri ve kira sertifikalarında, en az %10’u BİST 100, BİST Sürdürülebilirlik, BİST Kurumsal Yönetim, BİST Katılım endekslerindeki hisse senetlerinde değerlendirilir. Hisse senedi oranı portföyün %15’ini aşamaz. En fazla %20’si mevduat, banka bonosu ve BİST 100 (veya BİST Katılım) hisse senetlerinde değerlendirilir.
Bin TL tutarındaki başlangıç devlet katkısı için değerleme yapılmaz.
Hayır, 1,000.-TL’lik başlangıç devlet katkısı, bir yıllık brüt asgari ücretin %30’i olan devlet katkısı üst sınırının dışında tutulur.
Evet 1,000.-TL’lik başlangıç devlet katkısı da aynen %30’lik devlet katkısı gibi hakediş sürelerine tabiidir. Çalışanın sistemde geçirdiği sürenin üç yıldan altı yıla kadar olması durumunda katılımcı, devlet katkısı hesabındaki tutarların yüzde onbeşine, altı yıldan on yıla kadar olması durumunda yüzde otuzbeşine, on yıl ve daha fazla olması durumunda ise yüzde altmışına hak kazanır. Katılımcının sistemde en az 10 yıllık bir sözleşmesinin olması ve 56 yaş kritesinin sağlanması halinde devlet katkısı tutarlarının tamamını almaya hak kazanır.